تاریخچه‌ی قفل

در زندگی روزمره‌ی انسانها، وسایل و ابزار بسیاری نقش دارند که کمتر به چشم می‌آیند. امروز  میخواهیم به تاریخچه‌ی یکی از آنها بپردازیم.

تاریخچه‌ی قفل

در چین و مصر بیش از ۴۰۰۰ سال قبل از نوعی قفل چوبی استفاده می‌شد. در قرن پانزدهم میلادی، صنعت گران اروپایی قفل‌های ساده‌ای از فلز ساختند. اولین بار قفل‌های طرح جدید را رابرت بارون و جوزف برامه در دهه ۱۷۸۰ میلادی در انگلستان ساختند.

در هزاره دوم ق. م در مصر و بین‌النهرین قفل کردن خزانه‌ها و انبار‌های گندم و پرستشگاه‌ها متداول بوده است.البته این خزانه‌ها با خزاانه های مدرن بسیار متفاوت بوده و در آنها خبری از گاوصندوق نبوده است.

به نظرمیرسد که رومی‌ها پاره‌ای از این نوع قفل و کلید‌ها را از کشورهای مدیترانه‌ایبدست آورده است. پاره‌ای ازقفل‌های ایرانی همانندقفل‌های مصری و یونانی است وبرخی دیگرمانندقفل‌های رومی می‌باشند. برخی به قفل‌های چینی و هندی میماند و تعدادی هم مانند قفل‌هایی است که دراروپا از قرون وسطی تا انقلاب صنعتی بکار برده می‌شد. قفل‌ساز ایرانی یک کوره متوسط بادم فانوسی دارد که شکل‌های مختلف قفل را به کمک آن تهیه می‌کند .لحیم کاری آنرا در بوته‌های گلی کوچک انجام می‌دهد.

قدیمی‌ترین قفل

از ایام قدیم تا قرن ۱۸ میلادی، قدیمی‌ترین شکل قفل، قفلی است که در ویرانه‌های خرساباد نزدیکی نینوا، پیدا شده است و حدود ۴ هزار سال قدمت دارد. این قفل چوبی است و چند میله چوبی قابل حرکت دارد که در سوراخ‌هایی مناسب روی کلون می‌افتند و کلون را در وضعیت بسته نگه می‌دارند. لید آن هم چوبی است و میله‌هایی دارد و می‌توان آن را در شیاری در کلون داخل کرد میله‌های کلید، میله‌های قابل حرکت قفل را به ارتفاع مناسب بالا می‌برند و بیرون کشیدن کلون ممکن می‌شد. مصریان قدیم، این نوع قفل را می‌شناختند و نمونه‌هایی از آن در ژاپن و نروژ نیز به دست آمده است. در حفره‌های تپه چغازنبیل در استان ایلام، کلون و میله‌هایی سنگی پیدا شده که قدمت آن به قرن سیزدهم میلادی می‌رسد. رومیان، قفل‌ها و کلیدهای فلزی را اختراع کردند و برای اولین بار از ضامن‌ها برای ایمنی قفل استفاده کردند.

قفل سازان قرون وسطی

قفل سازان قرون وسطی، بخصوص در کشور آلمان، در ساختن قفل‌های ظریف تبحر خاصی داشتند. کلیدها و قسمتهای متحرک قفل را بسیار پرکار و ضامن‌ها را بسیار درهم و پیچیده می‌ساختند؛ و ظاهر قفل‌ها رابه طور بسیار زیبایی تزئین می‌کردند. با این همه، توجه و نیاز فراوانی که در آن روزگاران پرآشوب به قفل‌های مطمئن بود، در سازوکار قفلها چندان پیشرفتی حاصل نشد. درهم پیچیدگی ضامن‌ها و پنهان کردن سوراخ کلید، تنها وسیله ایمنی به شمار می‌رفت.